van Miert Lastechnisch Advies en Inspectie is onderdeel van Van Miert Welding Services BV
LASPAPIEREN.NL
Heeft u een LK, LMB of een LMK nodig ?
Wij kunnen voor u een LK, LMB of een LMK verzorgen.


De normen kunnen zijn: NEN-EN-ISO, ASME of AWS.

Een lasmethodekwalificatie wordt ook wel afgekort met LMK. Het is een rapport over de beproeving van een bepaalde las. In het Engels wordt een lasmethodekwalificatie een ''Procedure Qualification Record'' genoemd, deze wordt afgekort met PQR. Een lasmethodekwalificatie is nodig voor elke nieuwe lasmethode die wordt toegepast in een bedrijf. De lassen die in een te lassen
apparaat, machine, intallatie enz. worden aangebracht verschillen echter. Er kan worden gebruik gemaakt van bijvoorbeeld een hoeklas of er kunnen buizen rondom worden gelast. Verder is er een grote diversiteit aan lasnaden die door de lasser gevuld kunnen worden. Veelvoorkomende voorbeelden hiervan zijn de V-naad, de K-naad en de X-naad. Ook de materiaalsoorten kunnen verschillen. Zo kunnen binnen een bedrijf verschillende metalen worden gelast zoals bijvoorbeeld roestvaststaal, koolstofstaal en aluminium, enz.

Waarom een lasmethodekwalificatie?
Het is belangrijk dat in een bedrijf de lassen worden gemaakt conform de geldende normering. Daarom moeten lasmethodes gekwalificeerd worden. Elk lasbedrijf dient voor elke lasmethode die binnen het bedrijf uitgevoerd wordt gekwalificeerd te worden. Door deze lasmethodekwalificatie kunnen opdrachtgevers of afnemers van het bedrijf er zeker van zijn dat de gelaste constructies of halffabricaten aan de gestelde normen voldoen. Deze normen worden steeds belangrijker. De kwaliteit van Europese producten moet gewaarborgd zijn. Dit zorgt voor een versteviging van de concurrentiepositie ten opzichte van opkomende economieen die lagere productiekosten hebben en meestal ook minder goede kwaliteit leveren. Verder eisen verzekeringsmaatschappijen dat constructies voldoen aan kwaliteitseisen. De basis voor deze kwaliteitseisen is het beschrijven en kwalificeren van lasmethodes. Daarom is een lasmethodekwalificatie niet alleen belangrijk, het is ook in veel gevallen verplicht.

Procedure lasmethodekwalificatie
Deze lasmethode dient door een onafhankelijke deskundige te worden beoordeeld. De onafhankelijke deskundige bezoekt hiervoor het bedrijf dat een bepaalde lasmethode wil kwalificeren. Onder toezicht van de deskundige wordt vervolgens de desbetreffende las door een lasser van het bedrijf gemaakt conform de procedure die gekwalificeerd dient te worden. Nadat de las is gemaakt wordt de las onderzocht. Het onderzoeken van een las wordt zowel destructief als niet-destructief (NDO) gedaan door een expert. Niet-destructief onderzoek houdt in dat het werkstuk heel blijft en doormiddel van bijvoorbeeld rontgenfoto's of geluidsgolven wordt gekeurd. Destructief onderzoek houdt in dat het werkstuk wordt vernietigd tijdens de proef. Zo kan tijdens destructief onderzoek het werkstuk doormidden worden gezaagd of uitelkaar worden getrokken, waardoor het werkstuk na de proef niet meer bruikbaar is. Door deze proeven wordt duidelijk of de beproefde lasmethode aan de gestelde normen voldoet. De lasmethodekwalificatie wordt toegevoegd als bijlage bij de lasprocedure. Er wordt niet voor elk project een nieuwe lasmethodekwalificatie gemaakt. Als binnen het bedrijf precies dezelfde las gemaakt moet worden als in de kwalificatie is beschreven hoeft men de lasmethode niet opnieuw te kwalificeren.

Lasmethodekwalificatie en Lasmethodebeschrijving
Een lasmethodekwalificatie (LMK) is niet hetzelfde als een lasmethodebeschrijving. Een LMK is een bedrijfsgebonden kwalificatie. Dit houdt in dat een bedrijf met een LMK kan aantonen dat het bedrijf de in het LMK beschreven lasmethode conform de normen mag uitvoeren. Een LMK is niet alleen gebonden aan een bepaald bedrijf, de LMK is namelijk ook verbonden aan de specifieke normen waaronder de lasmethode is gekwalificeerd. Op dit moment hebben lasmethodekwalificaties een vrijwel onbeperkte ''houdbaarheidsdatum''. Dit houdt in dat de LMK niet kan verjaren. De Europese wet- en regelgeving verandert echter voortdurend. In de meeste gevallen zorgen deze veranderingen er voor dat de kwaliteitseisen worden verscherpt. Daarom is het niet ondenkbaar dat lasmethodekwalificaties in de toekomst wel een beperkte ''houdbaarheidsdatum'' krijgen. Dit houdt in dat bedrijven regelmatig moeten bewijzen dat de nog aan de gestelde normen in de lasmethodekwalificaties voldoen.
Een lasmethodebeschrijving is, zoals eerder genoemd, wat anders dan een lasmethodekwalificatie. Een lasmethodebeschrijving (LMB)wordt ook wel in het Engels aangeduid met Welding Procedure Specification (WPS). In tegenstelling tot een LMK is een LMB project specifiek. Dit houdt in dat een LMB (of WPS) een beschrijving is die verbonden is aan een specifiek object dat gelast moet worden. De LMB is een beschrijving van de wijze waarom de las gemaakt dient te worden door de lasser. Daarbij komen alle factoren aan de orde die invloed hebben op het lasproces en de kwaliteit daarvan. Hierbij kan gedacht worden aan de materiaaldikte, de materiaalsoort en de toevoegdraad. Daarnaast is ook in een LMB beschreven welke naad gelast moet worden en of het materiaal voorverwarmd dient te worden of niet. De laspositie(s) zijn eveneens in de LMB beschreven evenals, uiteraard, het lasproces zelf zoals bijvoorbeeld: MIG/MAG, TIG of BMBE lassen. De lasser dient zich aan de richtlijnen van de LMB of het WPS te houden. De LMB en het WPS zijn afgeleid van de lasmethodekwalificaties die het bedrijf heeft.

Lasmethodekwalificatie en Lasser Kwalificatie
De las die in de lasmethodebeschrijving is beschreven moet uiteraard ook door een lasser gemaakt worden die gekwalificeerd is om de desbetreffende las te maken. Een lasser wordt daarvoor gekwalificeerd. Dit wordt in het Nederlands ook wel een Lasser Kwalificatie genoemd (LK), in het Engels wordt dit aangeduid met de afkorting WPQ dat staat voor ''Welder Preformance Qualification''. Een andere Engelse afkorting die wordt gebruikt is WQ dat voluit geschreven wordt als ''Welders Qualification''. De lasser wordt doormiddel van de Lasser Kwalificatie beproeft doormiddel van een proeflas. De proeflas die de lasser maakt is beschreven in de lasmethodekwalificatie die aan het bedrijf gebonden is. Een lasser kan met de Lasser Kwalificatie aantonen dat hij of zij kan lassen conform de lasmethodekwalificatie van het bedrijf.
De proeflas dient door de lasser zelf te worden gemaakt conform de beschrijving uit de LMK. Hierbij is een onafhankelijke ''getuige'' aanwezig, deze wordt ook wel in het Engels aangeduid met ''witness''. De witness is van een onafhankelijk instituut en is goed onderlegd op lasgebied. Hij of zij ziet er op toe dat de lasser echt zelfstandig de las aanbrengt conform de LMK. Na dit bevestigt te hebben dient de proeflas te worden getest. Deze wijze waarop de proeflas getest wordt is eveneens omschreven in het LMK. De test kan zowel niet-destructief als destructief worden gedaan. Als de proef of proeven op het gelaste werkstuk succesvol zijn verlopen wordt de lasser gekwalificeerd. Lassers die gekwalificeerd zijn om een bepaalde las te maken worden ook wel gecertificeerde lassers genoemd. In tegenstelling tot de lasmethodekwalificatie heeft de Lasser Kwalificatie wel een beperkte houdbaarheidsdatum. Op een stempellijst moet de lasser elk half jaar aantonen dat hij of zij nog aan de gestelde normen van de lasmethodekwalificatie voldoet.